بهترین عبادت کدام است؟

عبادت وقتى تمام و کامل میشود که انسان به غیر خدا به کسى دیگر مشغول نباشد، و در عملش شریکى براى خدای سبحان نتراشد، و دلش در حال عبادت بسته و متعلق بجایى نباشد، نه به امیدى، و نه ترسى، حتى نه امید به بهشتى، و نه ترس از دوزخى، که در این صورت عبادتش خالص، و براى خدا است، بخلاف اینکه عبادتش بمنظور کسب بهشت و دفع عذاب باشد، که در اینصورت خودش را پرستیده، نه خدا را

ترجمه تفسیر المیزان، ج‏1، ص: 42 

 پرسش: عبادت چیست؟  

بعضى عبادت را تنها در نماز و ذکر و دعا مى‏دانند و بعضى در شعر خود مى‏گویند: «عبادت به جر خدمت خلق نیست» در این دو تفکر افراط و تفریط است.
نمونه افراط و تفریط در همه جا و همیشه بوده است. یکى در شناخت امام غلو مى‏کند و یکى امام را یک فرد عادى مى‏داند. یکى از وظایف انبیا جلوگیرى از انواع افراط و تفریط است.در اسلام به هر کارى که رنگ الهى داشته و براى خدا باشد، عبادت گفته مى‏شود، گرچه بنّایى و کارگرى باشد. چنانکه حضرت ابراهیم و اسماعیل پس از آنکه بنّایى کردند و پایه‏هاى کعبه را بالا بردند، از خدا خواستند که کارگرى آنها را قبول کند. «و اذ یرفع ابراهیم القواعد من البیت و اسماعیل ربّنا تقبّل منّا» (بقره، 127)
آرى، در دید ما نماز و روزه عبادت است، امّا از دیدگاه قرآن، کارگرى ساختمانى هم که براى خدا باشد، عبادت است. 

چگونه و به چه شیوه‏اى عبادت کنیم؟ 

 براى این ‏که عبادت ما از انواع خرافات و انحرافات دور باشد، باید در شیوه آن فقط از طریق وحى استفاده کنیم.چنانکه حضرت ابراهیم از خداوند خواست تا راه و روش پرستش را به ما نشان دهد. «و أرنا مناسکنا» (بقره، 128)
اگر هر انسانى به سمت‏وسویى و در لباسى و با لهجه‏اى از پیش خود شکل و قالبى براى عبادت بسازد و سلیقه‏ها و تخیّلات و خرافات و آداب و رسوم غلط و نیازها و تهدیدها و تطمیع‏ها و آرزوهاى خود را در آن جاسازى کند، هرج و مرجى رخ مى‏دهد که قابل کنترل نیست و ماجراى برخورد موسى با شبانى که براى خود خدا را انسانى محتاج ترسیم مى‏کرد، تکرار مى‏شود. بگذریم که در خود داستان تردید است؛ زیرا اگر هرکس هرچه مى‏خواهد بگوید و پیامبران مردم را به حال خود رها کنند با بعثت و فلسفه وجودى انبیا سازگار نیست. انبیا آمدند تا جلو سخنان و افکار ناروا را بگیرند و ما نباید بخاطر دلسوزى به یک چوپان بعثت موسى را لغو و بیهوده نشان دهیم.
در روایات مى‏خوانیم که امام به کسى که از پیش خود عبارتى را به دعا اضافه کرده بود و مى‏گفت: «یا مقلّب القلوب و الابصار» انتقاد کرد و فرمود: دعاى صحیح و آنچه بیان کرده‏ایم این دعاست: «یا مقلّب القلوب»، نه یک کلمه کم و نه یک کلمه زیاد و نباید در آن تصرّف کنید.
چنانکه در اول سوره‏ى حجرات به تمام مۆمنان سفارش شده که در هیچ کارى بر خدا و رسولش تقدّم و پیشى نگیرند.
 «لاتقدّموا بین یدى اللّه و رسوله»

بهترین عبادت کدام است؟ 

بهترین عبادت آن است که مورد قبول خداوند قرار گیرد، مهم نیست که عبادت چیست؟ و عبادت کننده کیست؟
و محل عبادت کجاست؟ و در چه زمانى واقع مى‏شود؟ بلکه آنچه در عبادت مهم و اصل است، قبولى آن است.
در قرآن مى‏خوانیم؛ یک پیامبر بنّا و پیامبر دیگر کارگر و مکان، مسجدالحرام و زمان، در گرماى شدید و در غربت و نوع کار، ساختن کعبه؛ امّا آنچه به همه‏ى اینها ارزش مى‏دهد، قبول شدن به درگاه خداوند است. «ربّنا تقبّل منّا» (بقره، 127)
در روایات مى‏خوانیم که براى امام کاظم علیه السلام اموال بسیارى از شخصیت‏هاى مختلف نیشابور آورده بودند؛ امّا امام از میان آنها تنها چند درهمى که از پیره زنى به نام شطیطه بود، پذیرفت.
آرى، کوچک و بزرگى لامپ مهم نیست، اتصال آن به برق مهم است. لامپ بزرگى که به برق وصل نباشد، نورى ندارد و لامپ کوچکى که وصل باشد، نور دارد.